Dalam satu program BICARA di tv al Hijrah di mana saya menjadi salah seorang ahli panel, pengacaranya saudara Amin Idris telah bertanya kepada saya sejauh mana fenomena filem Ayat-Ayat Cinta dan Ketika Cinta Bertasbih di Indonesia memberi kesan atau impak kepada minat para penerbit filem di Malaysia untuk menerbitkan filem bergenre islami selepas itu. Saya akui begitu berharap selepas fenomena kedua filem tersebut, akan berlaku satu anjakan paradigma pada para penerbit di Malaysia untuk mencuba dan meneroka genre filem islam di Malaysia. Namun ternyata ianya tidak berlaku.
Penerbit kita sejak lebih 10 tahun yang lalu masih terus kemaruk dengan cerita-cerita hantu yang penuh dengan elemen kurafat dan lawak slapstik yang tidak menjadikan khalayak penontonnya lebih cerdik atau berjiwa besar daripada sebelumnya. Kejayaan filem di Malaysia seolah-olah diukur kejayaan dan kemasyurannya hanya pada jumlah kutipan box office yang mereka perolehi. Soal mutu dan kandungan seolah-olah jatuh nombor dua atau tiga.
Kejayaan filem Ayat-Ayat Cinta dan Ketika Cinta Bertasbih sebenarnya adalah hasil daripada perjuangan para pengkarya genre islami di Indonesia sejak 40 tahun dulu di mana ianya dimulakan dengan penerbitan filem Di Bawah Lindungan Kaabah (1978). Filem arahan Asrul Sani ini adalah adaptasi daripada novel agung Prof Hamka. Banyak filem-filem genre Islami diterbitkan selepas itu dan kebanyakkannya adalah merupakan adaptasi novel. Tema cinta dan perjuangan wali Songo paling banyak diterbitkan. Namun pada tahun hujung 80an industri filem Indonesia mengalami kejatuhan mendadak akibat kemasukan terlalu banyak filem-filem barat dan Hong Kong. Sebagai perbandingan pada 1990 Indonesia menghasilkan 115 jodol filem tapi pada 1993 jumlah itu jatuh kepada hanya 37 judul filem sahaja. Dan jumlah itu terus merosot.
Namun kebangkitan semula filem indonesia berlaku semula apabila terbitnya filem Ada Apa Dengan Cinta (2002) yang meletup dipasaran. Kejayaan filem ini mendapat box office memberi semangat baru pada industri filem di Indonesia untuk menghasilkan filem bertemakan cinta remaja. Usaha mereka ini berjaya apabila filem-filem bertemakan cinta remaja dengan bersandarkan artis popular saperti Dian Sastrowidoyo, Archa Septriasa, Nicholas Sasputra dan lain-lain meletup di pasaran.
Para penerbit genre islami Indonesia juga tidak ketinggalan untuk mengambil kesempatan pada kebangkitan semula itu. Filem Ayat-Ayat Cinta (2008) yang diadaptasi daripada novel popular Ustaz Habiburrahman berjaya menawan hati penonton. Begitu juga dengan filem kedua Ketika Cinta Bertasbih (2009) juga daripada adaptasi novel Habiburahman terus mendapat sambutan box office dan menjadi fenomena di Indonesia. Di celah-celah dua jodol filem islami tersebut, juga ada banyak lagi filem genre islami dan dakwah yang muncul selepas kebangkitan baru yang dimulakan oleh filem Ada Apa Dengan Cinta itu. Antaranya ialah Sang Murabi, Sang Pencerah, Mengaku Rasul, Perempuan Berkalong Sorban, Kiamat Sudah dekat, Laskar Pelangi, Syahadat Cinta, Nenek Mahu Naik Haji, 3 Doa 3 Cinta dan banyak tajuk lagi. Jumlah ini makin meningkat dari tahun ke tahun. Antara yang terbaru ialah re-make Di Bawah Lindungan Kaabah (2011) arahan Hanny R Saputra yang neruoakan antara filem termahal dalam sejarah perfileman Indonesia.
Kebangkitan filem genre islami dan dakwah di Indonesia adalah hasil daripada benih yang mereka tanam dan bajai sejak 40 tahun dahulu. Mereka kini sedang menikmati buah daripada hasilnya. Sepanjang tempoh 40 tahun itu sudah tentu ada jatuh bangun serta jaya dan gagalnya usaha mereka. Tetapi pengkarya genre islami di Indonesia tidak pernah berputus asa untuk mencari formula yang terbaik dalam menghasilkan filem genre Islami yang terbaik.
Mampukah kita hari ini di Malaysia menghasilkan filem genre Islam saperti di Indonesia?
Walaupun mungkin ada yang menyebut filem Melayu Sumpah Semerah Padi (1956) dan Syukur 21 (2000), 7 Petala Cinta (2012) adalah filem genre islam Malaysia namun kita sebenarnya masih ketinggalan jauh di belakang Indonesia.
Menghasilkan sebuah filem Islami juga harus dilihat dari sudut kandungan dan pengisian mesejnya juga. Filem Islami adalah filem yang menjadikan islam itu sebagai teras cerita atau mesejnya bukan ditempel-tempel dalam penceritaannya semata.
Kita memerlukan para pengkarya terutamanya dari kalangan penulis skrip yang mempunyai fikrah Islam untuk menerajui penerokaan dan penerbitan filem genre islami ini saperti mana Indonesia mempunyai penulis skrip berwibawa saperti Habiburrahman.
Kita harus mulakan daripada sekarang supaya hasilnya nanti boleh dinikmati mungkin 30 atau 40 tahun akan datang. Jika kita gagal merangka blue print daripada sekarang maka saya berani menyatakan bahawa penerbitan dan penghasilan filem genre islami di Malaysia buat masa ini masih sebuah fantasi dan jauh dari realiti. Apatah lagi penerbit filem di Malaysia masih menimbang kemungkinan menerbitkan filem genre islam atas pertimbangan komersial dan bukannya sebagai satu tanggungjawab atau usaha dakwah.
Zabidi Mohamad merupakan seorang penulis skrip terkenal di Malaysia. Beliau banyak menghasilkan skrip untuk drama-drama islami tempatan. Layari blog beliau di http://zabidiskrip.blogspot.com
0 comments :
Post a Comment